2025 Yılı Bütçe Konuşması
TBMM Basın Toplantısı, 17 Ekim 2024
- 2025 bütçesi bugün bağlanıyor—hayırlı olsun. Öncesinde bir değerlendirme
Bütçe nedir?
- Rahmetli Demirel’in dediği gibi, ‘Bütçe, bir hesaplaşmanın zeminidir. Bu hesaplaşma, yönetenlerle yönetilenler arasında olur ve hür demokratik sistemin en önemli müessesesidir.’
- Unutmayın – devletin parası yoktur—harcanan her kuruş milletin parasıdır. Bunun millet adına denetlemesidir – hem öncesinde, hem sonrasında
- Bütçe önceliklerin netleşmesidir. Lafa değil işe bakmak gerekir: parayı nereye harcıyorsun! Aile, iş yeri, ülke için de aynıdır
- Evine alışveriş yapmayıp kumar oynayan baba da, çalışanlarına maaş ödemeyip lüks araba alan patron da, tasarruf edelim deyip kendisi itibardan taviz vermeyen hükümet de birbirine benzer
- Bütçe bir terazidir
- Nimet kimin sırtında, külfet kimin sırtında, anlamaktır
- Bu yılki bütçeyi de yakınen takip edecek ve bazen kısa videolarda, bazen PBK’daki konuşmalarla bazen de TBMM genel kurul kürsüsündeki konuşmalarla vatandaşlarımızı bilgilendirecek, yanlışlara karşı çıkacağız
Performans
AK Parti’nin 23. Bütçesi; başkanlık sisteminin 7. Bütçesi; ancak teni ekonomi yönetiminin ikinci bütçesi. Sayacı sıfırlıyorlar. Mantıklı değil ama biz de öyle kabul edelim. Ayinesi iştir kişinin lafa bakılmaz – bakalım ilk bütçeleriyle ne yapmışlar. Elimizde 9 aylık gerçekleşmeler var
- 9 ayda 1 trilyon lira açık. 12 sıfır. Milyon kere milyon. Mali disiplin?
- Her ay 100 milyar lira faiz. Faiz lobisi.
- Hala yepyeni vergiler.
- Gelir
- Harcama – KDV, ÖTV
- Mal-mülk-Servet
- Böylesini ilk defa duruyorum
Nasıl bir bütçe geliyor?
Hazine Maliye Bakanı Sayın Mehmet Şimşek’e soruyorum:
- Gene bir Düyun-u Umumiye tahsildarı bütçesi mi geliyor?
Bütçenin temel yaklaşımı yine Türkiye’ye yüksek faizle borç verenlere hoş gözükmek mi olacak?
Siz merak etmeyin, biz orta direğin sırtına bineriz, vergiyi salarız, faizi öderiz mi diyeceksiniz?
Yine, sadece ve sadece bir yatırımcı ilişkileri sunumu olan bir çalışmayla mı karşımıza geleceksini?
Sayın Bakan — Balıkesir değil New York‘a, Konya değil Londra‘ya, Diyarbakır değil Hong Kong’a konuşmaya devam mı edeceksiniz?
- Gene bir tersine Robin Hood bütçesi mi geliyor?
Rahmetli Özal’ın ‘bilgisizliğin vesikası’ dediği, ‘kendilerini akıllı, uyanık sananların dalaveresi’ diye tarif ettiği KKM ile 1 trilyon lirayı orta direkten aldınız zengine verdiniz. Ya doğrudan ödeme yaptınız, ya para basarak enflasyon yaratarak çaktırmadan ödediniz.
Sayın Bakan — Vatandaştan alan zengine veren tersine Robin Hood politikalarına devam mı edeceksiniz? Unutmayın, halksız bütçe, haksız bütçe demektir!
- Gene bir kümesteki kazlar bütçesi mi geliyor?
Üç liralık verginin 2 lirasını ÖTV, KDV gibi dolaylı vergilerle topluyorsunuz
10 liralık gelir vergisinin 9 lirasını kaynağında, maaş hesaba yatmadan alıyorsunuz. Üstelik gelir vergisi dilimi sebebiyle, ücretli kesimin maaşı aydan aya hem enfalasyon hem artan vergi oranı ile eriyor.
Hatta bu işi o kadar acayip yapıyorsunuz ki Aralık ayında brüt 94.000₺ maaş alan biri brüt 84.000₺ maaş alandan daha az kazanacak. Gelir vergisi dilimlerini güncellemek için kanun teklifimi aylar önce verdim – çağrımı yineliyorum: gelin vatandaşın cebinde daha fazla para bırakalım.
Bir de yeni adet çıktı – vergi borcunu ödemeyenlerini ifşa ediyorsunuz.
Sayın Bakan — İfşa değil icra makamısınız. Polis de suçluları yakalamak yerine sosyal medyaya mı koysun?
- Gene bir borç bütçesi mi geliyor?
Cumhuriyetimizin kurulduğu 1923’den Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin başladığı 2018’e kadar 65 tane hükümet gelmiş geçmiş. Maaş ödemiş, okul açmış, veremle savaşmış, iki tane boğaz köprüsü inşa etmiş, Atatürk barajını dikmiş, Avrasya tünelini açmış, duble yolları yapmış… Neticede 1 birim borç yapmış.
Cumhurbaşkanlığı kabinesi bunu almış, 6 senede borcu 8’e katlamış.
Sayın Bakan – bu nasıl iş! Borç yiğidin kamçısıdır, onu anladık da, sırtımız kamçılanmaktan perişan oldu!
- Gene bir faiz bütçesi mi geliyor?
2024 bütçesinde 1,25 trilyon liralık faiz ödemesi vardı – ödedik, ödüyoruz. Trilyonu hatırlayalım: milyon tane milyon. Yani 12 tane sıfır! Şimdi böyle milyar, trilyon deyince anlaşılmıyor:
Donanmamızın amiral gemisi TCG Anadolu gurur kaynağımız. Maliyeti 20 milyar liraydı. Haftada bir TCG Anadolu’yu çöpe attık.
Bu senenin toplam tarım desteği 92 milyar lira. Sanayi desteği 82 milyar lira. Hükümet çiftçiye bir senede verdiği desteği, sanayiciye bir senede verdiği desteği, faizcilere bir aydan kısa sürede verdi.
Sayın Bakan — bir türlü bulunamayan faiz lobisi nihayet sayenizde ortaya çıktı: bütçenin tam göbeğindeymiş!
- Gene bir alacağına şahin, vereceğine karga bütçesi mi geliyor?
Meşhur bir laf var – ücretlere gerçekleşen değil beklenen enflasyon kadar zam yapalım. Gerçekleşen enflasyon yüzde 45, beklenti yüzde 30 ise, yüzde 30 zam yapalım. Yani ücretlerin erimesini boş verelim, fiyatların artma beklentisini kıralım. Benim daha iyi bir fikrim var:
Sayın Bakan — kamu alacaklarına, vergilere, harçlara GERÇEKLEŞEN değil BEKLENEN enflasyon kadar zam yapınız. Hem örnek olursunuz hem biraz da siz kemer sıkarsınız, vatandaş ile empati yaparsınız!
- Gene bir sorumluluktan kaçma bütçesi mi geliyor?
TVF ile paralel hazine yaratmak sizde
Sayıştay denetimini umursamamak sizde
En son ‘kredi kartı limitinden para alma’ kanunu konuşulurken ‘tek kuruşu bile bütçeye gitmeyecek’ demek sizde
Bütçeden sorumlu bakan para bütçeye gelmeyecek diye yemin billah ediyor. Bu nasıl iş anlamadım!
Sayın Bakan — Sayın Cumhurbaşkanı ‘Türkiye anonim şirket gibi yönetilmeli’ diyordu. Kasası böyle olan bir şirketin yöneticisine veya CFO’suna yani baş finans yöneticisine hissedarlar pekiyi gözle bakmazlar, onu söyleyeyim.
Kapanış
Sevgili vatandaşlarım,
Yalnız değil, yenik değil, çaresiz hiç değilsiniz.
Bu günleri de elbette geçeceğiz.
Sizin için tüm gücümüzle mücadele etmeye devam edeceğiz.
Türkiye zor günler aştı, inşallah bunu da hep birlikte aşacağız.
Milletimizi zengin, mutlu ve dünyayla yarışacak hale getiren bütçeler yapacağımız günler de gelecek.
Hepinizi saygıyla selamlıyorum.
